05/12/2023 | Yazar: Kaos GL
DİSK’e bağlı Birleşik Metal-İş Sendikası’nın yeni tüzük kararıyla oluşturacağı Eşitlik Dairesi, cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği eşitliği için de çalışacak.
DİSK’e bağlı Birleşik Metal-İş Sendikası’nın kuracağı Eşitlik Dairesi, cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği eşitliğini de kapsayacak.
Birleşik Metal-İş Sendikası 21. Olağan Genel Kurulu’nda kabul edilen tüzük değişikliğiyle sendikada Eşitlik Dairesi kurulacak ve şubelerin zorunlu organlarına kadın üye sayısıyla orantılı kota getirilecek.
Kadın İşçi’den gazeteci Sevgim Denizaltı, DİSK’e bağlı Birleşik Metal-İş Sendikası’nın 21. Olağan Genel Kurulu’nu takip etti, Birleşik Metal-İş Sendikası’nın yeni genel merkez yönetimi tümüyle erkeklerden oluşsa da sendikalı kadınlar için kazanım anlamına gelen iki önemli tüzük değişikliği yapıldığını kayda geçirdi.
“Çalışma yaşamı başta olmak üzere, kamusal ve özel alanda cinsiyet, cinsel yönelim, cinsiyet kimliği...”
Kadın Komisyonu’nun önerisi ile yapılan tüzük değişiklikleri uyarınca, sendikada bir ‘Eşitlik Dairesi’ oluşturulacak. Bu yeni uzmanlık dairesinin görev tanımı şu şekilde:
“Çalışma yaşamı başta olmak üzere, kamusal ve özel alanda cinsiyet, cinsel yönelim, cinsiyet kimliği, göçmenlik, engellilik durumları, dil, din, etnik köken vb. nedenlerle ortaya çıkabilecek eşitsizliklerin ve ayrımcılıkların ortadan kaldırılması, eşitliği esas alan bir sendikal kültürün, dilin ve çalışma ortamının oluşturulmasını sağlar.
Kadın-erkek eşitliği başta olmak üzere, toplumsal cinsiyet eşitliği için farkındalık çalışmaları yürütür, sendikal politikalar geliştirir, yasal düzenlemelerin hayata geçirilmesi için girişimlerde bulunur, kamuoyu oluşması için çaba harcar. Sendika içinde de eşitliğin sağlanması için faaliyetleri koordine eder.”
“Tüzükte LGBTİ+ komisyonunun teorik olarak önü açık olsa da bu yönde bir faaliyet henüz yok”
Sendikanın Kadın Komisyonu’nda faaliyet yürüten sendika uzmanı Nuran Gülenç, Kadın İşçi’den Sevgim Denizaltı’ya konuştu ve Birleşik Metal-İş Sendikası’nın, “metal sektörü gibi erkek egemen bir sektörde örgütlenmiş bir sendika” olduğuna dikkat çekti, “kadın üye oranı artma eğilimi gösterse de erkek üye oranı yüzde 90’larda olan bir sendika” diye ekledi: “Birleşik Metal-İş’in mücadeleci geleneğine eşitlikçi bir geleneği de ekleme, cinsiyetçilikten uzak bir örgüt kültürü yaratma çabası içinde olduk. Bu çalışmaları Kadın Komisyonu üzerinden gerçekleştirdik.”
Eşitlik Dairesi’nin kurulmasının komisyon çalışmalarının iptal edilmesi anlamına gelmediğini belirten Gülenç, dairenin işleyişinin komisyonlar üzerinden olacağını belirtti: “Hâlihazırda sendikada aktif olan komisyon Kadın Komisyonu; tüzükte LGBTİ+, göçmen, engelli, genç işçiler vs. komisyonlarının teorik olarak önü açık olsa da bu yönde bir faaliyet henüz yok. Eşitlik Dairesi’nin diğer tüm komisyonların oluşmasının zeminini de oluşturacağına inanıyorum.”
“Ayrımcılığa uğrayan grupların kendileri için politika üretebilecekleri bir çalışma alanı”
Kadın Komisyonu’ndan sendika uzamanı Nuran Gülenç, Eştilik Dairesi’nin öncelikli gündemini ise şöyle tanımladı: “Çalışma yaşamı başta olmak üzere, çeşitli ezilme biçimlerini yaşayan, ayrımcılığa uğrayan grupların kendileri için politika üretebilecekleri bir çalışma alanı oluşturmak. Sendika içinde eşitlik algısını yükseltmek; cinsiyet eşitliği başta olmak üzere sendikal kademelerde, kadrolar içinde çeşitliliği sağlamak önceliğimiz olacak. Bu çalışmaların en önemli ayağını eğitim, farkındalık çalışmaları, kampanyalar, araştırmalar oluşturacak.”
Birleşik Metal-İş’te cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğine yönelik ayrımcılıkla mücadele söyleminin seyri
DİSK’e bağlı olarak metal iş kolunda faaliyet gösteren Birleşik Metal-İş Sendikası, daha önce, 2020 yılındaki 20. Genel Kurulu'nda güncellediği tüzüğüne “cinsel yönelim ve cinsel kimlik ayrımcılığı ile mücadele”yi ekledi.
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) gene 2020 yılında, kadın işçilerin görüş ve önerileri doğrultusunda DİSK Anatüzüğü’nde toplumsal cinsiyet eşitliğini esas alan değişiklikleri kayda geçirdi.Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) ise 2019 yılında, “Türkiye İşçi Sınıfının Görünümü” araştırmasında işçilerin maruz kaldığı cinsel yönelim ayrımcılığına da yer vermiş, LGBTİ+ işçilerin maruz kaldığı ayrımcılıkla ilgili yeterli ve sağlıklı bilgiye ulaşılamadığının altını çizmişti.
DİSK, 2009 yılında, ‘Özgürlükçü, Eşitlikçi, Demokratik ve Sosyal Bir Anayasa İçin Temel İlkeler Raporu’ başlığıyla kamuoyuna duyurduğu “anayasa” önerisinde, ‘cinsel yönelim ve cinsel kimlik’i de ayrımcılık yasakları arasına almıştı.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası sadece “cinsiyet” yani kadın-erkek ayrımcılığını düzenliyor. Cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği ayrımcılığını doğrudan yasaklamıyor. Cinsiyet düzenlemesi de transları yani cinsiyet kimliğini kapsamıyor. Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne (AİHS) ek, ayrımcılığı yasaklayan 12. No’lu Protokol’ü imzaladığı halde onaylamıyor.
Kaos GL Derneği, kamu ve özel sektörde çalışan LGBTİ+ işçi ve memurlara güvence olarak İş Kanunu’na cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği ibarelerinin eklenmesini istiyor.
Etiketler: insan hakları, çalışma hayatı
