20/04/2021 | Yazar: Yıldız Tar
17 Mayıs ve Kaos GL’den ev kapatmaları bilgi notu: Devlet “fuhuş” iddiasıyla evini kapadığı her trans kadına barınma imkanı sağlamalı. Ev kapatmalar hem barınma hem de çalışma hakkı ihlalidir.
17 Mayıs ve Kaos GL Dernekleri, hak sahibi LGBTİ+’ları güçlendirmek ve yasal haklarına ilişkin bilgi vermek için hazırladığı bilgi notları serisinde sıra “ev kapatmalarında”.
“Ev Kapatmalar Hakkında Bilgi Notu”, “fuhuş” için kullanıldığı iddiasıyla evlerin mühürlenmesinin temel haklar üzerindeki etkisini anlatıyor.
“Devlet, evini kapadığı trans kadınlara barınma sağlamalı”
Barınma ve çalışma haklarının neleri güvence altına aldığını açıklayan bilgi notunda “fuhuş yapıldığı” iddiasıyla evlerin kapatılmasının aynı zamanda evden çalışan trans kadın seks işçilerinin evlerinin de kapatılması anlamı taşıdığını vurgulayarak, “Bu da barınma hakkının ihlali anlamı taşımaktadır. Devletler, evini kapattıkları trans kadına barınma için en az kapattıkları evin standartlarını sağlayan evleri kapatma süresince tahsis etmelidir” diyor.
“Barınma hakkına ilaveten çalışma hakkı da ihlal ediliyor”
Bilgi notunda trans kadınlarla trans olmayan kadınlar arasında seks işçiliği açısından ayrıca bir ayrımcılık yapıldığını, çalışma haklarında eşitliği sağlamadığı ve bundan ayrı olarak devletin trans kadınların çalışma hakkına erişimine dönük politikası olmadığı hatırlatılıyor:
“Bu da yasal tabirle “genel kadın” belgesi alamayan seks işçilerini sokakta, otelde, diğer mekanlarda veya zorunlu olarak evde çalışmak durumunda bırakmaktadır. Evlere yönelen trans kadın seks işçilerinin evleri kapatıldığında, bu, barınma hakkına ilaveten çalışma hakkını da ihlal etmektedir.”
Neler yapılabilir?
Ev kapatmalarına karşı Kaymakamlıklar veya Valilikler bünyesindeki Zührevi Hastalıklar ve Fuhuşla Mücadele Komisyonları’na dilekçe verilebileceği ancak etkili bir yöntem olmadığını da belirten bilgi notu şöyle devam ediyor:
“Bunun yerine yürütmeyi durdurma istemli olarak idare mahkemesinde iptal davası açmak, kapatma kararının aynı anda barınma ve çalışma haklarını ihlal ettiğini belirtmek gerekir. Eğer dava kazanılırsa, geçici süre ile kalınan ikamet için ödenen ücret ve belgelenmesi kaydıyla kaybedilen gelir tazminat davası ile kapatma kararını veren komisyonun bağlı olduğu Kaymakamlık veya Valilikten alınabilir.”
Bilgi notuna ulaşmak için tıklayın.
2015’ten mahkeme kararı: İkamet edilen evler mühürlenemez!
Bilgi notunda verilen bilgilerin yanı sıra, 2015’te Antalya’da trans kadınların evlerinin mühürlenmesi ve bozulmasının ardından açılan davada mahkeme; ikamet edilen evlerin “her ne suretle olursa olsun mühürlenerek kullanıma engellenmesinin” genel hukuk ilkelerine aykırı olduğuna karar verdi.
Antalya’da 25 Aralık 2014’te trans kadınların yaşadıkları ev “fuhuşa yer sağlandığı” iddiası ve Antalya Valiliği Zührevi Hastalıklar ve Fuhuşla Mücadele Komisyonu Başkanlığı’nın talimatıyla mühürlendi. 30 Aralık’ta ise mühürlerin bozulduğu iddiasıyla trans kadınlar hakkında dava açıldı.
Antalya 20. Asliye ve 4. Asliye Ceza Mahkemeleri’nde görülen davalarda trans kadınlar “mühür bozma” suçundan 2015 yılında beraat etti. Her iki davada da trans kadınlar, evden ayrılmak üzere olduklarını, ev mühürleme sürecinin hukuka aykırı yapıldığını, evleri mühürlenirken evde olmadıklarını ve mühürlemenin ardından evden taşındıklarını belirtti. Mahkeme heyetleri trans kadınların savunmalarını kabul etti ve beraat kararı verdi.
4. Asliye Ceza Mahkemesi’nin yürüttüğü soruşturmada mühürleme sürecinin hukuka aykırı olduğu açığa çıktı. Mahkeme ev mühürlemeleri ve usule ilişkin emsal bir karara imza attı. Beraat kararını şöyle gerekçelendirdi:
“Tutanağa konu evin sanıkların birlikte yaşadıkları ikametleri olduğu, her ne suretle olursa olsun ikamet olarak kullandıkları yerin bu şekilde mühürlenerek kullanımın engellenmesinin genel hukuk ilkelerine aykırı bir işlem olarak kabul edilip 25/12/2014 tarihli mühürleme ve 30/12/2014 tarihli mühür bozma tutanaklarının TCK’nın 203. maddesi kapsamında usulüne uygun yapılmış bir mühürleme ve mühür bozma tutanağı olarak kabul edilmeyip unsurları itibariyle oluşmadığı kabul edilen müsnet suçtan her iki sanığın da ayrı ayrı beraatleri yönünde hüküm kurulmuştur.”
Diğer bilgi notları neler?
Transların, üniversite belgelerinin değiştirilmesi taleplerine üniversiteler nasıl yaklaşıyor?
17 Mayıs ve Kaos GL Dernekleri, Türkiye üniversitelerinden mezun olan transların üniversite resmi belgelerinin değiştirilmesi taleplerine üniversitelerin yaklaşımını inceleyen değerlendirme raporu yayınladı. Kaos GL Hukuk Koordinatörü Av. Kerem Dikmen’in kaleme aldığı rapor, bir sistematiğin geliştirilememiş olması nedeniyle, kişinin eski nüfus bilgilerine göre düzenlenmiş olan ve hala kullanılagelen bazı temel belgelerin, yeni kimlik bilgilerine göre yeniden düzenlenmediğini ortaya koyuyor. Üniversitelerin çoğu cinsiyetin yasal olarak tanınmasını takiben nüfus kaydında gerçekleşen değişiklikleri temel mezuniyet belgelerine yansıtmayarak hak ihlaline neden oluyor.
Cinsiyet Geçiş (Uyum)* Süreci hakkında bilgi notu yayında
Cinsiyet geçiş (uyum)* süreçlerine dair hap bilgilerin yer aldığı bilgi notu, bu sürecin önemli noktalarında transların karşı karşıya kaldığı sorulara cevap vermeyi amaçlıyor. Bilgi notunda şu sorulara yanıtlar veriliyor: Cinsiyet geçiş (uyum) süreci kanunda nasıl düzenlenmiştir? Nüfus cüzdanındaki cinsiyet hanesi nasıl değiştirilir? “Cinsiyet değişikliğine izin” davası nasıl açılır? Sağlık kurulu raporu alındıktan sonra ne yapılır? Nüfus cüzdanındaki değişiklikler için ayrı dava açmak zorunlu mu?
İşyerinde mobbinge karşı haklarımız neler?
17 Mayıs ve Kaos GL’nin bilgi notu LGBTİ+’lara işyerinde mobbing örneklerini ve buna karşı yapılabilecekleri anlatıyor. Bilgi notunda cinsel yönelim, cinsiyet kimliği veya cinsiyet karakteristiği sebepleriyle işyerinde mobbing uygulanması halinde başvurulabilecek yollardan bahsediliyor.
Mal ve hizmetlere erişimim engellenirse haklarım neler?
17 Mayıs ve Kaos GL’nin bilgi notu mal ve hizmetlere erişimde eşitliği hatırlatıyor ve ayrımcılıkla karşılaşıldığında yapılabilecekleri sıralıyor. Mal ve Hizmetlere Erişimde Eşitlik Hakkında Bilgi Notu, mal ve hizmetlere erişimin kişilerin cinsel yönelim, cinsiyet kimliği veya cinsiyet karakteristiği sebepleriyle engellendiği durumların hukuki olarak ne anlama geldiği ve buna karşı başvurulabilecek yolları içeriyor.
“Dedektiflik şirketleri LGBTİ+’ların haklarını ihlal edebiliyor”
17 Mayıs ve Kaos GL’nin bilgi notu dedektiflik hizmetinin yasal durumunu, hangi durumlarda LGBTİ+’ların haklarını ihlal ettiğini ve hak ihlallerine karşı yapılabilecekleri anlatıyor. Dedektiflik hizmetinin Türkiye’de yasal bir tanımı olmadığını, yasaklayan veya düzenleyen bir kanunun da olmadığını belirten bilgi notu; dedektifin verdiği hizmetin içeriğinin LGBTİ+’lar açısından temel hakları ihlal edebileceğini, bu durumda dedektifin yaptığı işin yasadışı olacağını vurguluyor.
Etiketler: insan hakları, kadın, çalışma hayatı, barınma
