26/05/2021 | Yazar: Belgin Günay
“Doktorun çocuğu sırf kendi eril ve ikili bakış açısına sığdırmak için yaptığı keyfi ameliyatlar, çocuğun ailesini tarafsız olmayan bir şekilde yönlendirmesi ve devamında gelen sözde tedavi sürecinin tamamı bir şiddet zinciri.”
İnterseks görünürlüğü henüz istenen seviyede değil ve bu ruh sağlığı ve tıp alanlarındaki eğitime de yansıyor. Bu alanlarda yetiştirilen uzmanların interseks hakkında yeterince bilgi sahibi olmaması ya da yanlış bilgilendirilmesi interseks çocuklar üzerindeki yanlış uygulamaların devam etmesine de kaynak oluşturuyor. Konuyu ruh sağlığı ve tıp alanından iki öğrenciye de sorarak neler düşündüklerini görmek istedik. LGBTİ+ hareketine müttefik olan iki öğrencinin destekleyici cevaplarının ne yazık ki geneli yansıtmadığını belirtelim.
Tıp öğrencisi İlay ve psikoloji öğrencisi Ada’ya bize zaman ayırdıkları ve yanıtları için teşekkür ederiz.
Tıp öğrencisi İlay: Tıp gibi yenilikçi bir alanın hala ikili cinsiyet sistemini baz alıyor olması inanılmaz derecede şaşırtıcı
Tıp ve/veya ruh sağlığı alanında interseks bireylere yaklaşımı nasıl buluyorsunuz?
Tıpta interseks konusunun cinsiyet gelişimi anomalisi olarak işleniyor olmasının çok çağ dışı ve dışlayıcı olduğunu düşünüyorum. Tıp gibi yenilikçi bir alanın hala ikili cinsiyet sistemini baz alıyor olması inanılmaz derecede şaşırtıcı. İnterseks bireylere ‘nadir görülen bir durum’ bakış açısıyla yaklaşıldığı için cinsiyetinden tamamen bağımsız hastalıklar için bile hastaneye başvuran interseks öznelerin maruz bırakıldığı meraklı bakışlar, psikolojik şiddet, cinsiyet atamaları ve dışlanma bence korkunç bir durum.
İnterseks bireylere sunulan bakım ve danışmanlık hizmetlerini nasıl buluyorsunuz?
Danışman olarak hizmet vermesi gereken birçok kişi, kurum ve kuruluş, interseks konusu hakkında eğitimi almadığı ve yeterli bilgiye sahip olmadığı için bu kuruluşların interseks kişiler için özellikle psikolojik açıdan çok zorlayıcı olduğunu düşünüyorum.
Alanınızdaki eğitimde interseksin bahsi geçiyor mu, geçiyorsa ne şekilde?
Hayır, bir kere bile interseks kelimesinden veya interseks bireylerden bahsedilmedi.
Mesleki yaşantınızda sizin intersekslere yaklaşımınız nasıl/nasıl olacak?
Bu konuda interseks öznelerin ve interseks öznelerle çalışmalar yapmış uzmanların düzenlediği seminerlere, etkinliklere elimden geldiğince katılmaya çalışıyorum. Meslek hayatım boyunca tüm LGBTİ+ bireyler için güvenli bir alan yaratabilmek ve ayrımcılıksız bir sağlık hizmeti verebilmek adına bugün her alanda kendimi geliştirmeye, öznelerin maruz kaldıkları ayrımcılıkları dinlemeye özen gösteriyorum. Tüm bunların eşliğinde meslek hayatımda ayrımcılıksız, eşit ve güvenli bir sağlık hizmeti sunabilmeyi umut ediyorum.
İnterseks bireylerin tıpta yanlış uygulamalara maruz kaldığını ve bunun onlarda travma yarattığını düşünüyor musunuz?
Tıbbın erillilik ve ikililik konusundaki değişmeyen,ısrarcı politikalarını göz önüne alınca elbette intersekslerin birçok yanlış tıbbi uygulamaya maruz kaldığını düşünüyorum. Bu uygulamaların bir kısmı ilerleyen zamanlarda kişiyi intihara sürükleyebilecek kadar çok travmatize ediyor.
İnterseks çocuklar üzerindeki – sağlık açısından gerekliliği olmayan – tıbbi uygulamaların çocuk istismarı hatta cinsel şiddet olabileceğini düşünüyor musunuz?
Kesinlikle düşünüyorum. Genelde doktorun çocuğu sırf kendi eril ve ikili bakış açısına sığdırmak için yaptığı keyfi ameliyatlar, çocuğun ailesini tarafsız olmayan bir şekilde yönlendirmesi ve devamında gelen sözde tedavi sürecinin tamamı bir şiddet zinciri.
Sizce günümüz tıbbının ne kadar bilimsel, ne kadarı toplumsal önyargılara ve tabulara, bunların beden üzerindeki tahakkümüne hizmet ediyor?
Tamamı. Bugün maalesef bilimin ışığında yeniliklere öncü olması gereken tıp, sıkıştığı kalıplardan çıkamayıp birçok insanın hayatını kurtarırken bir o kadarının hayatını da mahvediyor.
Psikoloji öğrencisi Ada: Geçen 4 yıldaki psikoloji eğitimim boyunca interseksin bahsinin geçtiğini hatırlamıyorum
Tıp ve/veya ruh sağlığı alanında interseks bireylere yaklaşımı nasıl buluyorsunuz?
Bu konuda bir bilgim yok.
İnterseks bireylere sunulan bakım ve danışmanlık hizmetlerini nasıl buluyorsunuz?
Bu konuda bir bilgim yok.
Alanınızdaki eğitimde interseksin bahsi geçiyor mu, geçiyorsa ne şekilde?
Geçen 4 yıldaki psikoloji eğitimim boyunca interseksin bahsinin geçtiğini hatırlamıyorum, geçtiyse bile tanımdan öte bir şey dendiğini sanmıyorum.
Mesleki yaşantınızda sizin intersekslere yaklaşımınız nasıl/nasıl olacak?
Mesleki yaşamımda interseks iş arkadaşlarıma veya tanıdıklarıma yaklaşımım, interseks olmayanlara yaklaşımımdan farklı olmayacaktır.
İnterseks bireylerin tıpta yanlış uygulamalara maruz kaldığını ve bunun onlarda travma yarattığını düşünüyor musunuz?
Evet, özellikle erken yaşta uygulanan gereksiz ameliyatların ve açık veya üstü kapalı yargıların psikolojik sorunlara ve travmaya yol açabileceğini düşünüyorum.
İnterseks çocuklar üzerindeki – sağlık açısından gerekliliği olmayan – tıbbi uygulamaların çocuk istismarı hatta cinsel şiddet olabileceğini düşünüyor musunuz?
Evet, sağlık açısından gereksiz olan ve bireyin mental ve fiziksel sağlığına zarar verecek tıbbi uygulamaların istismar olduğunu düşünüyorum.
Psikolojinin cinsiyete ve cinsiyet gelişimine yaklaşımı nedir, interseks bunun neresinde duruyor?
Psikolojide cinsiyete pek çok yaklaşım var, biyolojik ve sosyal değişkenlere verdikleri öneme göre değişiklik gösteriyorlar. Genel olarak kabul edilen yaklaşım, sosyal değişkenlere daha çok ağırlık veriyor. Cinsiyet gelişimi de çoğunlukla yetişkinlerin çocuğa yaklaşımı ve sosyal rollerin öğrenilmesi ile şekilleniyor. Benim gördüğüm kadarıyla bu çerçevede yalnızca kadın ve erkeklerden bahsediliyor, bu nedenle, intersekslerin bu yaklaşımdaki yerini bilmiyorum. İnterseksler için sosyal gelişim ön plana konularak kadın veya erkek diye sınıflandırılıyor olabilir.
Dosyadaki diğer içerikler:
İnterseks Genital Mutilasyonu (IGM) nedir?
Irene Kuzemko’dan Türkiyeli intersekslere: “Yalnız değilsiniz!”
İyi bir ilk adım: Almanya interseks ameliyatlarını yasakladı ancak yasal boşluklar var
İnterseks çocuklara tıbbi müdahaleler çocuk istismarıdır
Yasemin: Kendimi en çok belalı civcive benzetiyorum
İnterseksler için sağlık hizmetlerinin çehresini değiştiren 9 doktorla tanışın
Doç. Dr. Koray Başar: “Hekimin değil, hakimin değil, kişinin iradesi yön vermeli”
Etiketler: insan hakları, eğitim, sağlık
