02/03/2023 | Yazar: Defne Güzel
Nefret cinayetiyle başlayan 2023, Anayasa kılıflı LGBTİ+ düşmanlığı ve depremde derinleşen ayrımcılıkla sürüyor…
Her ne kadar geçtiğimiz yıl LGBTİ+’ların şehir şehir eşitlik ve özgürlük mücadelesine sahne olsa da 2023 yılına gözlerimizi bir nefret cinayeti haberiyle açtık. 4 Ocak günü öldürülen trans kadın Ecem Seçkin’in ardından İzmir 20 Kasım Platformu sokağa çıktı ve “Ecem Seçkin isyanımızdır” dedi. Genç LGBTİ+ Derneği tüm hukuki süreci takip edeceğini açıklarken, trans aktivistler İHD İstanbul Şubesi’nde bir araya gelerek basın açıklaması düzenledi. Öte yandan Ankara’da kurulan Eryaman-Esat Davası Platformu da Pembe Hayat Derneği’nin ofisinde bir araya gelerek “İsmini unutturmaya çalıştığınız bir avuç değil; binlerce, on binlerce, yüz binlercesiyiz” dedi. HDP İzmir Milletvekili Serpil Kemalbay, Ecem Seçkin cinayetiyle ilgili soru önergesi verirken, Direnişin Renkleri İzmir, Ecem Seçkin’in portresini İzmir’in duvarlarına astı.
Ocak ayında medyaya yansıyan diğer bazı ihlaller şu şekildeydi:
- Antalya’da bir gasp olayı yaşandı. Ramazan Y. isimli şahıs tanışma uygulaması aracılığıyla buluştuğu kişiyi gasp etti.
- RTÜK’ün düzenlediği toplantıda yaptırım kararları gündemdeydi. “Kadınlar arası eşcinsel ilişki” açıklamaları sebebiyle Virgin Radio RTÜK’ün sansür politikalarından nasibini aldı.
- Medyatava’nın ayrımcı dille sunduğu bir habere ise trans kadının karakolda kimliğinin ifşa edilmesi yansıdı.
- İzmir’de yaşanan nefret saldırıları yetmezmiş gibi Türk Kadınlar Birliği ev ev gezerek LGBTİ+’lara dönük nefreti yaydı.
- Malatya’da ise Murat Övüç’ün sahne alacağı program kışkırtmalar ve tehditler neticesinde iptal edildi.
- Bir başka çalışma hakkı ihlali ise Meli Bendeli’nin açıklamalarıyla ortaya çıktı. Meli Bendeli, Şahmaran dizisindeki rolünün etek giydiği için elinden alındığını belirtti.
- İçişleri Bakan Yardımcısı Mehmet Ersoy, Yabancı STK Rehberlik Çalıştayı Programı’nda söz alarak LGBTİ+ örgütlenmelerini hedef tahtasına koydu.
Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde ise akıllara durgunluk veren bir transfobi yaşandı. Enfeksiyon sekreteri, kayıt açtırmak için gelen trans kadına hakaret etti. Hastane polislerinin şikayetini almaması üzerine S.A., Hasta Hakları Birimi’ne başvurdu. Hastane S.A.’yı arayarak “gereğinin yapılacağını” belirtti.
Bir diğer çarpıcı olay ise Havle Kadın Derneği’nin Anayasa değişiklik teklifine karşı imzacı olmasıyla yaşandı. İnternet trolleri Havle Kadın Derneği’ni hedef gösterdi. Buldukları adresin kapısına dayandı ve kendi afişlerini astı. LGBTİ+ dernekleri olayın ardından ortak bir açıklama yayınlayarak Havle Kadın Derneği ile olan dayanışmasını açıkladı. Havle Kadın Derneği ile dayanışma katlanarak büyüdü.
Ocak ayında Diyarbakır Aile Meclisi, kabak tadı veren “o” açıklamalardan birini gerçekleştirdi ve LGBTİ+’ları, hak örgütlerini hedef aldı. 25 Şubat 2022 tarihinde ağır şekilde darp edilen ve ormanlık alanda bulunan Çiğdem’in, Ertan Karaca isimli erkeğin saldırısına uğradığı ortaya çıkmıştı. Yaşanan olayların ardından Konak Kaymakamlığı bir de Çiğdem’in evini üç ayla süreyle mühürledi. Gerekçe ise polisin tutanaklarıydı. Faile on beş yıl hapis cezası verilirken Avukat Mahmut Şeren, mühürleme kararının iptali için idare mahkemesine dava açtı.
Ocak ayında dikkat çeken olaylardan biri diğeri ise Selin Ciğerci’nin anne olduğunu açıklamasıydı. Ciğerci’nin açıklamalarının ardından Aile Bakanlığı jet hızıyla harekete geçti ve konunun araştırılması için savcılığa başvurdu. Aynı zamanlarda fıkralara konu olacak bir başka hadise daha yaşandı. Anayasa değişikliği teklifi Anayasa Komisyonu’nda tartışıldı. Ayrımcı teklife uzman değerlendirmesi yapmak üzere komisyona ürolog çağrıldı. Anayasa teklifine tepkiler çığ gibi büyüdü. İzmir Barosu, Diyarbakır Barosu, Türk Tabipleri Birliği ve Türkiye Psikiyatri Derneği ve Avrupa Parlamentosu teklife tepki gösterdi. Kadının İnsan Hakları - Yeni Çözümler Derneği, Kılıçdaroğlu ve Akşener’e açık mektubunu yayınladı. On üç LGBTİ+ derneği ise yayımladığı açıklamada “Bizi dinlemeden bizim adımıza karar veremezsiniz!” dedi.
Ocak ayında davaların seyri ve nefret söylemi
LGBTİ+’lara dönük hak ihlallerinin karşısında özgürlük ve eşitlik mücadelesi büyürken diğer yanda ise nefret söylemleri ve davaların durumu vardı. Anayasa teklifinin aile kurumunu sapkın akımların saldırılarından koruyacağını söyleyen Cumhurbaşkanı’nın yanı sıra Aile Bakanı Derya Yanık’ın sözleri de gündem oldu. Derya Yanık’ın ayrımcı sözlerine 115 hak örgütü tepki gösterdi ve “Bakan’ın LGBTİ+’lara yöneltilen nefreti problem etmesi gerektiğini” belirtti. Ocak ayında davaların seyri ise şu şekildeydi:
- Eskişehir Onur Yürüyüşü yasağına karşı açılan dava reddedildi.
- İstanbul Sözleşmesi’nin fesih kararını sırada Anayasa Mahkemesi bekliyor.
- 2020 yılında Diyanet’in nefret hutbesine tepki gösteren İzmir Barosu’na açılan dava hutbenin yıldönümünde, 24 Nisan’da görülecek.
- Esenler Belediyesi AKP’li Meclis Üyesi LGBTİ+ Aktivisti Cem Öztürk’e hakaret ettiği için yargılanıyor. Dava 28 Mart tarihine ertelendi.
- Nefes Balkan cinayetinde fail hakim karşısına çıktı. Dava ileri bir tarihe ertelenirken failin tutukluluğunun devamına karar verildi.
- Mira Güneş’i öldürüp çekyata saklayan, gasp eden ve Mira’nın arabasıyla düğüne giden Serdar Gülsoy’a haksız tahrik indirimi uygulandı! Gülsoy’un cezası on beş yıla düştü.
- Gökkuşağı bayrağı paylaştığı için dava açılan gazeteci Semra Çelebi’nin davası ileri bir tarihe ertelendi.
- Onur Yürüyüşü davalarından ise beraat haberleri geliyor. 2021 Onur Yürüyüşü 1. Cihangir Davası’nda 7 LGBTİ+ aktivisti beraat etti. Bir beraat haberi de Mis Sokak davasından geldi. Mis Sokakta gözaltına alınan herkes beraat etti. 12 Nisan tarihinde ise İstanbul Sözleşmesi eyleminde gözaltına alınanlarla dayanışanların yargılandığı dava görülecek.
Şubat ayında ihlaller
Şubat ayına geldiğimizde ise vatandaşların çaresiz bırakıldığı, birçok hak ihlalinin yaşandığı ve yaraların dayanışmayla sarıldığı deprem felaketi yaşandı. Deprem felaketinde LGBTİ+’ların yaşadığı mağduriyet katlandı ve ortaya barınmadan yardımlara erişimde engellere kadar birçok hak ihlali çıktı. LGBTİ+’ların çeşitli şehirlerde deprem için örgütlenmesiyle dayanışma sağlandı.
Şubat ayında medyaya her ne kadar LGBTİ+’lara dönük hak ihlalleri oldukça az yansısa da şu olaylar dikkat çekti:
- Antalya L Tipi Cezaevinde trans kadına tecavüz iddiası gündeme geldi.
- Gazeteci Sibel Yükler, 2022 ODTÜ Onur Yürüyüşünde kolluk tacizini ortaya çıkardı.
- Vişnenin Cinsiyeti isimli kitap muzır ilan edildi.
- Trans kadın Deniz kimlikte yazan cinsiyeti sebebiyle sığınma evlerine alınmamasıyla, gördüğü kötü muameleyle ölüme sürüklendi.
Şubat ayında Esat-Eryaman davası 25 Mayıs’a, TTM davası 22 Mayıs’a, Hande Şeker davası 8 Mayıs’a, Ahmet Yıldız davası ise 4 Temmuz’a ertelenirken Ankara Onur Yürüyüşüne katılan LGBTİ+ aktivistlerine dava açıldı. 2021 İstanbul Onur Yürüyüşü davalarının sonuncusu da beraatle sonuçlandı. Ankara 8. İdare Mahkemesi ise Şubat’ın sonunda ODTÜ Rektörlüğü’nün Onur Yürüyüşü yasağının hukuksuz olduğuna hükmetti.
Şubat ayının başında Cumhurbaşkanı’nın söylediği “Bizim LGBT ile ne ilgimiz ne de alakamız var” sözü aklımızın bir köşesinde yer ederken bu sözleri doğrulayacak bir biçimde ILGA Avrupa’nın raporuna göre Türkiye LGBTİ+’ların hakları konusunda listede yine sondan ikinci olarak yer aldı. Yaşanan deprem felaketinde tabiri caizse yapayalnız bırakılan LGBTİ+’lar dayanışmaları örgütledi.
- Şehir şehir kurulan dayanışma örgütleri bulundukları şehre gelen ve bölgede kalan depremzede LGBTİ+’larla dayanıştı.
- Ankara’ya deprem bölgesinden gelen LGBTİ+’ların başvurabilecekleri destek mekanizmaları listelendi.
- Af Örgütü, LGBTİ+’ları hedef gösteren söylem ve saldırıların hesabını sormaya çağırdı.
- Deprem sonrası LGBTİ+’lara şiddet ve ayrımcılığa karşı yapılması gerekenler derlendi.
Etiketler: insan hakları, kadın, medya, mülteci, nefret suçları, çalışma hayatı, eğitim, kent hakkı, barınma, aile, sağlık, din/inanç, siyaset
